Sociale wijkteams & Toegang
Samen met de nieuwe contracten hebben we een regionaal gestandaardiseerde werkwijze voor wijkteams (grotendeels) geïmplementeerd. In de keukentafelgesprekken wordt nog meer dan voorheen de mogelijkheid van ondersteuning vanuit de sociale basis en informele zorg besproken. Dit heeft ertoe geleid dat er minder beroep is gedaan op nieuwe voorzieningen. Ook hebben wij een centrale toegang voor inwoners met ondersteuningsvragen ingericht. Vanuit deze toegang worden inwoners rechtstreeks verwezen naar de sociale basis of het sociaal wijkteam. Om nog beter een integrale afweging te kunnen maken voor de juiste ondersteuning, behandelen we hier nu ook aanvragen op het gebied van leerlingenvervoer en schuldhulpverlening.
De toegang heeft ook een bredere rol gekregen voor de lokale maatschappelijke opvang. Hierdoor krijgen we een beter inzicht in lokale ontwikkelingen die spelen bij inwoners die dakloos zijn geworden of dreigen te worden. Hierdoor kunnen we hun ook beter en meer integraal ondersteunen. Ook verzorgen wij nu zelf de indicaties voor intensieve begeleiding (voormalig ‘beschermd thuis’). Samen met aanbieders en de sociale basis bekijken we ook welke mogelijkheden er zijn voor inwoners om uit te stromen vanuit beschermd wonen naar het wonen in de wijk, natuurlijk met de noodzakelijke ondersteuning.
In december hebben we met u de werkconferentie ‘50 gezinnen aanpak’ gehouden. We bereiden nu een aanpak voor die mede is gebaseerd op de zogenoemde ‘Doorbraakmethode’.
Zelfstandig opgroeien, zo nodig met ondersteuning (jeugdhulp)
We hebben het tarief voor de nieuwe subsidieregeling jeugdbescherming en jeugdreclassering verhoogd waardoor aanbieders de caseload en hiermee de werkdruk kunnen verlagen. We zien steeds duidelijker een verschuiving van jeugdhulp met verblijf naar meer verblijfvervangende, ambulante alternatieven. Samen met de regiogemeenten en aanbieders werken we aan deze transformatie. Binnen de nieuwe regionale contracten hebben we een gesprekscyclus ingericht waarbij we meer dan voorheen inzetten op monitoring en het realiseren van de transformatiedoelen. Ten opzichte van voorgaande jaren zien we een stijging van het aantal zogenaamde 'gesloten jeugdhulp' (Jeugdzorgplus, bijvoorbeeld uithuisplaatsingen).
De landelijke Hervormingsagenda voor de jeugdzorg is nog niet afgerond. Deze agenda omvat onder andere aanwijzingen voor regionale samenwerking en afspraken over de financieel-bestuurlijke verhoudingen tussen rijk en gemeenten. Een deel van de voorstellen wordt geformaliseerd in een wijziging van de Jeugdwet. Lokaal hebben wij hierop al voorgesorteerd door de wijze waarop wij contracten met aanbieders hebben afgesloten.
Maar ook door bijvoorbeeld de samenwerking met het onderwijs te intensiveren en door te investeren in preventie. Op het gebied van preventie hebben we verder ingezet op het programma Kansrijke Start met ondere andere interventies als nu niet zwanger, gelukkig ouderschap en prenataal huisbezoek. De eerste 1.000 dagen zijn namelijk cruciaal voor een goede ontwikkeling van kinderen, gezondheid op volwassen leeftijd en de gezondheid van volgende generaties. Door deze vroege interventie kan de inzet van specialistische jeugdhulp op een later moment voorkomen worden.
We hebben de samenwerking met de huisartsen versterkt door de functie van de Specialistische Ondersteuner Jeugd (SOJ). De SOJ ondersteunt de huisarts in de beoordeling van niet-medische vragen, normaliseert waar mogelijk, adviseert en geeft psycho-educatie. Hierbij betrekt de SOJ ook de omgeving van de jeugdige. Ook met de andere medische verwijzers zijn we in gesprek om werkafspraken te maken.
Verder hebben we gewerkt aan het terugdringen van de wachttijden in de jeugdzorg. Onze belangrijkste draaiknop is het voorkomen van instroom door het versterken van het voorliggende veld/de sociale basis.
Geweld in Afhankelijkheidsrelaties
In de regio Noord- en Midden-Limburg hebben we het ‘Meerjarenplan 2022 en verder, aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling’ uitgevoerd met als speerpunten:
- Versterken van de lokale teams en de samenwerking met Veilig Thuis;
- Werken volgens het kwaliteitskader ‘Werken aan veiligheid’;
- Opzetten van een pilot MultiDisciplinaire Aanpak++ (MDA++);
- Organiseren van sociale steun voor kinderen. Dit is vanwege landelijke standpunten (o.a. op basis van privacy en capaciteit) van de politie en Veilig Thuis nog niet van de grond gekomen.
In de gemeenten in Noord- en Midden-Limburg zijn kwaliteitsscans afgenomen die de basis vormen voor een lokaal plan van aanpak zodat de lokale teams voldoen aan alle kwaliteitseisen voor de aanpak van geweld in afhankelijkheidsrelaties.
Aanpak langdurig zelfstandig wonen ouderen
Met de aanpak langdurig zelfstandig wonen ouderen ondersteunen we de sterk groeiende groep ouderen, mensen met dementie en zetten we in op ondersteuning bij mantelzorg. In aansluiting op de Prestatieafspraken 2023-2026 van de woningcorporaties, de huurdersbelangenvereniging en de gemeente, zijn we gestart met het opstellen van een gezamenlijke uitvoeringsagenda ‘wonen en zorg voor ouderen in Venlo’.
Inmiddels heeft een aantal aanbieders de eerste stappen gezet naar een gezamenlijke toekomstbestendige en wijkgerichte aanpak van zorg en ondersteuning voor ouderen. Ook hebben ketenpartners in Blerick een pilot gestart (gebouw Ruysdonck) om zorg en ondersteuning laagdrempelig en efficiënt te organiseren.
Passende ondersteuning volwassenen (Wmo)
De verwachte kostenstijging als gevolg van de toenemende vergrijzing en het langdurig thuis wonen heeft zicht minder dan verwacht voorgedaan.
Incluzio stuurt actief op preventie door gericht activiteiten voor ouderen in te zetten. Seniorencoaches werken samen met de Toegang, er zijn duidelijke kaders opgesteld voor de Open Inloop en er zijn naar behoefte van inwoners activiteiten ontwikkeld en georganiseerd. Met passend aanbod levert Incluzio ook een actieve bijdrage aan uitstroom uit de Wmo-maatwerkvoorzieningen voor begeleiding en dagbesteding naar de voorliggende voorzieningen.
Inwoners met complexe problematiek, inclusieve samenleving en wonen in de wijk
Ondanks het feit dat er ook in 2022 nog onvoldoende (financieel) passende woningen beschikbaar waren voor de uitstroom uit de maatschappelijke opvang en opvang van slachtoffers van huiselijk geweld zijn we met woningcorporaties in staat gebleken de duur van de opvang zoveel als mogelijk te beperken. De transformatie van een grote centrale opvangvoorziening naar kleinschalige opvangplekken in de wijk heeft voor cliënten bijgedragen aan een betere uitgangspositie voor maatschappelijk herstel.
Op basis van de Regiovisie ‘Meedoen en Wonen 2022-2026, inwoners met complexe problematiek’ willen we onder andere komen tot een spreidingsplan voorzieningen voor beschermd wonen zodat zorg en ondersteuning dicht bij de doelgroep wordt georganiseerd.
Ook hebben we met ketenpartners voorbereidingen getroffen voor een pilot voor een passende woonzorgvoorziening waarin ook (deels) mensen met complexe (psychische) problematiek kunnen wonen die niet in een groep kunnen wonen.
Het is gelukt om binnen het aantal gecontracteerde plekken en daarmee de begroting te blijven. Hiervoor was het van belang dat er een goede aansluiting was tussen de ondersteuning vanuit beschermd wonen (regionaal) en begeleiding individueel (lokaal). Ook hebben we met de aanbieders van beschermd wonen afspraken gemaakt over het realiseren van safehouses, een nieuwe vorm van beschermd wonen. Per 2023 zijn 2 safehouses operationeel. Tot slot hebben we met de aanbieders de Herstelacademie verder vormgegeven; we hebben het cursus- en activiteitenaanbod uitgebreid en hierin hebben ervaringsdeskundigheid, zelfregie en persoonlijk herstel een belangrijke rol gekregen.
Voor de doorontwikkeling van het Transferpunt, een centraal punt voor het bij elkaar brengen van vraag naar en aanbod van passende woonvormen voor inwoners met complexe problematiek, is een evaluatie uitgevoerd. Op basis hiervan gaan we de werkwijzen van het Transferpunt (Noord-Limburg) en het Matchingspunt (Midden-Limburg) uniformeren.
We hebben voorbereidingen getroffen voor het realiseren van de nieuwe structurele maatschappelijk opvang, inclusief winteropvang (beoogde realisatie 2023).
Toezicht en handhaving in Wmo en Jeugdwet
We hebben samen met de zes andere Noord-Limburgse gemeenten uitvoering gegeven aan toezicht en handhaving op het gebied van rechtmatigheid en kwaliteit. In juli is het advies ‘Hoe kan het toezichthouderschap het best georganiseerd worden?’ opgesteld, gericht op de uitvoering van toezicht en handhaving op de schaal van Noord- en Midden-Limburg. De Noord-Limburgse gemeenten nemen dit advies mee in de evaluatie die in 2023 wordt uitgevoerd.
Naast het oppakken van meldingen in het kader van kwaliteit en mogelijke fraude, is vanuit preventief oogpunt in 2022 ook gestart met proactief onderzoek.